Κυριακή 10 Ιουνίου 2012

Πως να γίνεις ένας πετυχημένος ερευνητής Φιλοσοφίας

Η φιλοσοφία μοιάζει στις πολιτικές ιδεολογίες: Είναι -πολλές φορές- και τα δύο ανεφάρμοστα.  Επομένως, δεν καταλαβαίνω καλά κάποιο παιδί 18 χρονών, που επιλέγει να βάλει στο Μηχανογραφικό του την επιλογή "Φιλοσοφική". Γιατί κάποιος να σκεφτεί να ξεκινήσει μια καριέρα ως φιλόσοφος; Η ελληνική κοινωνία δεν έχει και σε μεγάλη εκτίμηση τους φιλοσόφους. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε φιλόσοφος. Αλλά φιλόσοφος (θα μπορούσε να) είναι ο οποιοσδήποτε. 

Πιστεύω όμως πως όλοι κρύβουμε έναν φιλόσοφο μέσα μας, όποια δουλειά κι αν κάνουμε, στο βαθμό που αυτή μας επιτρέπει να κάνουμε το καλό και ηθικό. Στον μικρόκοσμο της δουλειάς μας μικρή ποσότητα "καλού" θα μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο.  Στην πραγματικότητα, νομίζω ότι η εφαρμοσμένη έρευνα στη φιλοσοφία είναι από τα σημαντικότερα αντικείμενα που μπορεί κανείς να ασχοληθεί σήμερα. Αυτό δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη εάν σκεφτεί κανείς ότι η φιλοσοφία είναι το μόνο θέμα που αφορά άμεσα το θεμελιώδες πρακτικό ερώτημα: τι οφείλω να κάνω εγώ;

Σε αυτό το post θα επικεντρωθώ στην κανονιστική ηθική, στην πρακτική ηθική, και τη θεωρία της λήψης αποφάσεων. Μέσα σε αυτούς τους τομείς, θα δώσω μια  επιλογή για θεμάτα έρευνας, αν κάποιος θέλει να βελτιστοποιήσει τις γνώσεις του και να δοκιμάσει να φτιάξει ένα paper ως φοιτητής Φιλοσοφίας.


Ξεκινήστε με την ερώτηση:
  • Ποια από τα θέματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα, θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι το πιο σημαντικό ηθικό ζήτημα; Βαθμός σπουδαιότητας.
Στη συνέχεια ρωτήστε:
  • Ποιο είναι το πιο καίριο αυτή τη στιγμή ζήτημα κανονιστικής ηθικής, το οποίο καθορίζει τι είναι πραγματικά το πιο σημαντικό;
Μετά:
  • Από αυτό το κρίσιμο σημαντικό θέμα, ποιο είναι το πιο πιθανό να παράγει γρήγορο αποτέλεσμα, δεδομένου του οριακού χρόνου της έρευνάς σας;
Τέλος:
  • Ξεκινήστε να δουλεύετε πάνω σε αυτό το θέμα!
Αυτό είναι σε γενικές γραμμές το πλαίσιο. Είναι οπωσδήποτε μια καλή μεθοδολογία, και υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε να αναπτυχθεί. Βασικό της σημείο είναι να ψάξουμε την ουσία και ελπίζω να κάνει κάποιον να αναρωτηθεί, μήπως κάθε έρευνα που αφορά την ηθική φιλοσοφία να ακολουθεί αυτό το μοντέλο.
 

1. Ποια είναι η λίστα των θεωρητικά πιο σημαντικών ζητημάτων ηθικής σήμερα;

Υπάρχουν πολλά προβλήματα στον κόσμο. Ένας φιλόσοφος δεν μπορεί να στέκεται αμέτοχος. Θα μιλήσουμε για τα θέματα αυτά κάποια άλλη στιγμή πιο διεξοδικά. Εν τω μεταξύ, εδώ είναι μερικά από τα θέματα που μπορείτε να ασχοληθείτε.

i. Η παγκόσμια φτώχεια
Γιατί; Σήμερα 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν με λιγότερα από 1 ευρώ την ημέρα, με την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης να προσαρμόζεται προς τα κάτω. 18 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από αιτίες που σχετίζονται με τη φτώχεια. Αυτό είναι περίπου το ένα τρίτο της συνολικής αιτίας θανάτων.Στην Ελλάδα έχουμε έναν λόγο παραπάνω.
ii. Έκτρωση
Γιατί; Περίπου 42 εκατομμύρια αμβλώσεις πραγματοποιούνται ανά έτος σε όλο τον κόσμο. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το έμβρυο έχει παρόμοια δικαιώματα με έναν ενήλικα, και έτσι η έκτρωση είναι περίπου στην ίδια κατηγορία, ηθικά, με τη δολοφονία. Για να πάρετε μια αίσθηση της έκτασης αυτού του θέματος, σκεφτείτε ότι ο αριθμός των δολοφονιών από την επικύρωση των αμβλώσεων από τα Κοινοβούλια της Αμερικής και της Ευρώπης, θα ξεπεράσει σε συνδιασμό όλες τις γενοκτονίες στον κόσμο..
iii. Ο πόνος των ζώων και η σφαγή τους
Γιατί;  Ένας συγκλονιστικά υψηλός αριθμός 50 δισεκατομμυρίων ζώων σκοτώνονται κάθε χρόνο για τροφή. Ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των ζώων εκτροφής είναι εργοστασίου, όπου ζουν σε ακραίες συνθήκες  πόνου. Υπάρχουν πειστικά επιχειρήματα στο πως θα πρέπει να αντιμετωπίζονται τα ζώα. Επιστήμονες αναφέρουν πως υποφέρουν,νιώθουν τον πόνο και βρίσκονταν στην ίδια μοίρα, ηθικά, με τον ανθρώπινο πόνο. 
iv. Ο κίνδυνος εξαφάνισης του ανθρώπου
Γιατί; Ο αριθμός των ανθρώπων που θα μπορούσαν να επιβιώσουν στο μέλλον, στους επόμενους αιώνες, είναι γύρω στα δέκα τρισεκατομμύρια, με το σημερινό ρυθμό αύξησης. Εάν οφείλουμε κάτι, ηθικά, στους μελλοντικούς ανθρώπους είναι να αλλάξουμε τον ίδιο τρόπο που ζούμε σήμερα και να σκεφτόμαστε ποιους πόρους θα έχει ο μελλοντικός άνθρωπος για να ζήσει.
v. Αυτοδικία και ρατσισμός
  Γιατί; Στις πολυπολιτισμικές κοινωνίες, με πολλά ετερόκλητα στοιχεία, συχνά δημιουργούνται προστριβές. Ειδικά αν τα προβλήματα συνδυάζονται και με τη φτώχεια, εξαθλιωμένοι άνθρωποι θα αναγκαστούν να βρουν τροφή, μέσω του εγκλήματος. Αν η Πολιτεία δεν μπορεί ή δεν θέλει να προστατεύσει τους ιθαγενείς, είναι ηθικό να παίρνουν οι τελευταίοι το νόμο στα χέρια τους; Η αφαίρεση μιας ανθρώπινης ζωής δικαιολογείται στην περίπτωση που κινδυνεύει ένα αγαπημένο μας πρόσωπο;

2. Ποιο θέμα των δεοντολογικών κανονιστικών θεωριών να διαλέξω;
 
Θα ήταν αμφιλεγόμενο να διεκδικήσουμε, από οποιοδήποτε από τα παραπάνω, το πιο σημαντικό ηθικό ζήτημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Ακόμα κι αν γνωρίζαμε όλα τα εμπειρικά δεδομένα, θα εξακολουθούσαν να υφίστανται ακόμα δυσεπίλυτα ηθικά ζητήματα.

Υπάρχουν πολλά που θα μπορούσαμε να βάλουμε στη λίστα. Αυτή η λίστα είναι βέβαιο όμως ότι θα συμπεριλάβει τα εξής:
- Πώς θα πρέπει να εκτιμήσουμε τη σχέση μας με τις μελλοντικές γενιές, σε σύγκριση με τη τωρινή γενιά; (Θέμα που έχει να κάνει με: άμβλωση, πόνος των ζώων, κίνδυνος εξαφάνισης)
- Ποια ηθική υπόσταση έχουν τα ζώα, και ποιες διακρίσεις μπορούμε να κάνουμε μεταξύ των ειδών; Αλλιώς συμπεριφερόμαστε στα κατοικίδια και αλλιώς στα ζώα που τρώμε. (Θέμα που έχει να κάνει με την κακοποίηση των ζώων)
- Σε ποιο στάδιο έχει ένα ανθρώπινο έμβρυο γίνεται άτομο, με δικαιώματα στη ζωή παρόμοια με εκείνη ενός ενήλικα; (Σχετικό με: άμβλωση)
- Πώς να ενεργήσουμε χωρίς εμπειρικές βεβαιότητες - ιδιαίτερα όταν πρέπει να ακολουθήσουμε αμφίβολες αναμενόμενες περιπτώσεις- ακόμη και όταν πρόκειται για θέματα με μικρές πιθανότητες επαλήθευσης στο μέλλον; (Σχετικό με: τον κίνδυνο εξαφάνισης, αυτοδικία και ρατσισμός)
- Όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί, μήπως θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη των σφαλμάτων και την αναζήτηση της αιτίας που τα προκάλεσε; (Σχετικό με: άμβλωση, πόνος των ζώων, ρατσισμός)
- Δεδομένου ότι δεν πρόκειται ποτέ να είμαστε σίγουροι για τις απαντήσεις στις παραπάνω ερωτήσεις, πώς πρέπει να λάβουμε υπόψη την αμφιβολία σχετικά με αυτά τα ηθικά ζητήματα στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων μας; (Σχετικό με: την παγκόσμια φτώχεια, την άμβλωση, ταλαιπωρία των ζώων, κίνδυνο εξαφάνισης, αυτοδικία-ρατσισμός)

3. Ποιο θέμα θα πρέπει να δουλέψουμε έχοντας υπόψη τον οριακό χρόνο της έρευνας μας;

Αυτό περισσότερο εξαρτάται από τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά σας. Αλλά, σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι ο χρόνος της έρευνας για ένα συγκεκριμένο θέμα έχει φθίνουσα οριακή τιμή. Έτσι, για παράδειγμα, κάποιος που θα ασχοληθεί με το ζήτημα του πότε ένα έμβρυο γίνεται ένα άτομο, θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για την έρευνα του: το θέμα έχει μελετηθεί εκτενώς από εκατοντάδες καλούς στοχαστές. Σε αντίθεση, τα θέματα για το πώς να χειριστούμε την ηθική αβεβαιότητα, ή πώς να κάνουμε συγκρίσεις μεταξύ των ειδών, ή αν πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αποτροπή λαθών κατά την πρόληψη, έχουν μελετηθεί- συγκριτικά- από λίγο έως ελάχιστα.
Καλή επιτυχία επίδοξοι φιλόσοφοι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: